Fragmanlar - Herakleitos

Bazen yüzyıllar hatta bin yıllar öncesinden bir sözle şaşırıp kalıyorum. Bu devirden o devre kadar insanlık hiç mi değişmemiş diye.

Herakleitos bundan yaklaşık 2500 yıl kadar önce yaşamış bir filozof. O kısacık ömrüne bu devre kadar hiç eskimeden gelen felsefi düşünceyi sığdırmış. Hatta pek çok düşüncenin de babası olmuş bir filozof.

Bir kitabı okurken keşfettim onu. Sözleri öylesine derin, öylesine anlam yüklüydü ki, neden daha önce keşfetmedim diye de üzüldüm. Felsefe şu anda müfredatta var mı yok mu bilmiyorum ama olmaması gerçekten büyük bir eksiklik. Düşünce tarihini bilmeden düşünmeyi nasıl öğrenebilir ki insan? Benim okuduğum yıllarda fen bölümünde felsefe okunmazdı. Oysa aklımızı kullanabilmenin temel taşının felsefe olması gerekirdi. Herakleitos’un felsefesi, doğadaki değişim olgusunu ortaya koymaya çalışıyor.

Birkaç sözünü paylaşınca sanırım kendisin daha iyi anlamak mümkün olacak:

“Gözler, kulaklardan daha keskin tanıktır…”

“Düşünmek, herkeste ortaktır.”

“Kendimi aradım…”

“İnsan umulmayanı ummazsa onu bulamayacaktır. Zira onu araştırmak ve ona varmak mümkün değildir.”

“Yay’ın adı yaşam, işi ise ölüm…”

“Çemberde başlangıç ve son ortaktır…”

“Uyanıkken gördüğümüz ölümdür, uyurken gördüğümüz ise uyku…”

“Aynı nehirlere giren insanların üzerinden her daim farklı sular akar…”

“İnsanın karakteri kaderidir…”

“İnsanları ölümden sonra ummadıkları ve varsaymadıkları şeyler bekler…”

Söylediği her bir söz için bence bir kitap bile yazılabilir. Öğrenmek için henüz geç değil, bence felsefenin yapı taşlarına biraz daha dalmak gerektiğini düşünüyorum. Tavsiye ederim...